Errol Tobias: Pierwszy czarny Springbok12.11.2020
TweetPrawie wszyscy kibice rugby widzieli, że w 1995 roku Chester Williams, jedyny czarnoskóry zawodnik w reprezentacji Południowej Afryki wzniósł nad głowę Puchar Świata w Rugby, a już wszyscy gdy w roku 2019 zrobił to Siya Kolisi, pierwszy czarnoskóry kapitan Springboks. Jednak pierwszym czarnoskórym zawodnikiem, który zagrał w reprezentacji Południowej Afryki był Errol Tobias, a było to w 1981 roku, Nelson Mandela siedział wtedy w więzieniu na Robben Island, a kraj prowadził politykę apartheidu.
Errol Tobias urodził się 18 marca 1950 w Caledon, tam w wieku 12 lat zaczął grać w rugby w Caledonians RFC i uczęszczał do Swartberg High School. Międzynarodowa kariera Tobiasa rozpoczęła się w 1971 roku, gdy został wybrany na sześciomeczowe tournée Proteas, reprezentacji Coloured South African Rugby Football Federation (jednej z trzech federacji działających w tych latach w RPA) po Wielkiej Brytanii. W 1974 i 1980 roku Tobias był w składzie Proteas, która zmierzyła się z Lwami Brytyjskimi odbywającymi tournée po Południowej Afryce. W roku 1979 był zawodnikiem South African Barbarians, pierwszej wielorasowej drużyny z RPA, która pojechała na tournée do Wielkiej Brytanii.
W roku 1980 Tobias został powołany do drużyny Springboks na tournée po Ameryce Południowej, odmówiono jej wydania wiz na wjazd do Argentyny w proteście przeciwko polityce segregacji. Resztę tournée odbyto więc w tajemnicy rozgrywając nieoficjalne mecze z Paragwajem, Urugwajem i Chile, które gromadziły zaledwie około stu widzów. Rok później został wybrany na pozycję środkowego ataku w meczach z Irlandią, debiutował 30.05.1981 na Newlands w Cape Town, a Springboks wygrali ten mecz 23:15. Kilka dni później RPA pokonało Irlandię 12:10 w drugim teście rozegranym w Durbanie.
Kolejne testy Tobias rozegrał na pozycji łącznika ataku, dwa z reprezentacją Anglii i dwa z reprezentacją Ameryki Południowej, wszystkie zakończyły się zwycięstwami Springboks. Łącznie Tobias rozegrał 21 spotkań w barwach Springboks w tym 6 testów, torując drogę innym czarnym graczom, którzy powoli wkraczali do drużyny narodowej. Proponowano mu grę w klubach Walii i Francji, odmawiał mówiąc, że w Południowej Afryce jest o co walczyć, zakończył karierę w 1984 roku w wieku 34 lat.
Prywatnie początkowo pracował jako murarz, później był właścicielem własnej firmy budowlanej, w 1995 roku został pierwszym czarnym burmistrzem swojego rodzinnego miasta Caledon, komentował też mecze testowe i rozgrywki Super Rugby, w 2015 roku wydał swoją autobiografię „Pure Gold”, jest rozpoznawalny na ulicach, proszony o autografy. Jego dwaj synowie Sidneya i Errol Junior grali w rugby w drużynach prowincjonalnych i Super Rugby.
Myślę, że rugby w Afryce Południowej to coś więcej niż tylko gra, ponieważ naprawdę pokazuje, co może się stać, gdy będziemy razem pracować i pomagać sobie nawzajem jako ludzie wszystkich ras w tworzeniu harmonijnej przyszłości. Byłem pełen dumy, widząc Chestera grającego w 1995 roku, a potem zobaczyłem, jak Siya podnosi trofeum jako kapitan w 2019 roku, było naprawdę wyjątkowe. Rassie Erasmus to wspaniały gość, któremu udało się zebrać tak wyjątkową ekipę. Kiedy w 1981 roku założyłem meczową koszulę reprezentacji rugby, jeszcze przed zwolnieniem Nelsona Mandeli, udało mi się zmienić poglądy ludzi, nawet najbardziej zagorzałego Afrykanera. W końcu byłem przydatny dla zespołu. A teraz nasz kraj jest zupełnie inny, zmienił się na lepsze - mówi Tobias. - Zostałem zaakceptowany przez wszystkich w RPA. Ludzie czytają moją książkę, kupują, chcą poznać moją historię i jestem z niej dumny. Bardzo chciałem udowodnić, że nie musisz patrzeć na kolor skóry, ale dać ludziom szansę, by się wykazali. Teraz mogę śmiało powiedzieć, że wszystko mi się udało.
Na zakończenie jedna z historii opisanych w „Pure Gold”. Po powrocie z tournée po Nowej Zelandii Tobias wrócił do RPA i odwiedził lokalną restaurację, której właściciel go rozpoznał. Kiedy miał jeść zauważył, że właściciel, który był przed chwilą taki miły dla niego odmówił przyjęcia zamówienia od kolorowego mężczyzny. Tobias powoli zyskał sławę i akceptację jako Springbok, co nieświadomie zapewniło mu rzadki stopień odporności na okropności apartheidu. - Ten incydent był naprawdę przerażający. Podszedłem do właściciela i zapytałem go, co się stało, a on powiedział, że nie obsługuję się tu kolorowych. Powiedziałem spójrz na moją skórę, jestem jeszcze ciemniejszy niż tamten mężczyzna. Zapłaciłem za posiłek i wyszedłem bez jedzenia. Kilka miesięcy później zadzwonił do mnie nowy właściciel tej samej restauracji, powiedział że w każdej chwili jestem mile widziany z rodziną i zaprasza na darmowy posiłek. A w jego restauracji mile widziani są ludzie o każdym kolorze skóry. Małe działania mogą mieć duże znaczenie.
Źródła: The Irish Times, Total Rugby
Zdjęcia: South Africa Rugby
Zdjęcia: South Africa Rugby
